Ethereum (ETH) ağında Ethereum stake ederek nasıl delagatör olunur ve stake geliri kazanılır onu anlatacağım. Buyrun başlayalım…
Daha önce delegatör ve validatör arasındaki farkı buradaki yazımda anlatmıştım. Daha sonra delegatör olmanın internetteki kaynak eksikliğini farkedince farklı ağların nasıl delege edileceğini yazma kararı aldım.
Özetle validatör tek başına node çalıştıran kişiye denir. Ve ne kadar çok validatör olursa o ağda güvenlik daha yüksek seviyede risk minimize edilmiştir. Günümüzde 800 dolarlık teçhizat (2 tb ssd, Arduino, İnternet) ve artı olarak stake için 32 ETH ile Ethereum stake ederek validatör olabilirsiniz. Bu her zaman açık ve internete bağlı bilgisayar gerektirir. Biz daha küçük meblağlar ile başlangıç ve daha az teknik istiyoruz.
Eğer teknik bilginiz yeterince yok ve bu şartları sağlayamıyorsanız veya bu kadar yüksek miktarda (32 ETH) yatırım yapmak istemiyorsanız yazının devamı tam size göre. Bir sonraki başlıktan devam edebilirsiniz. Ön okuma için bu yazıdan hemen sonra Likit Staking Türevleri nelerdir? – Eth LSD yazıma göz atabilirsiniz.
Merkezi Borsalar İle Ethereum Stake
Global ve güvenilir Binance ve Okx borsalarından hesap açarak dashboard kısmından ETH 2.0 Stake bölümüne erişip sizde 11.20% APR’ye varan pasif Ethereum stake gelirinden faydalanabilirsiniz. Unutmayın buralardan yapılan cüzdanların kontrolü bu şirketlere aittir. Siz sadece bu borsaların kullanıcısınız. Kendi cüzdanlarınız ile bu işlemi devam ettirmek isterseniz yazıyı okumaya devam edin.
Merkeziyetsiz dAppler ve DAO’lar İle Ethereum Stake
Her şeyden önce kesinlikle güvenliğiniden emin olduğunuz ve tamamen sizin kontrolünüzde olan bir soğuk cüzdan oluşturmalısınız. Güvenlikle ilgili probleminiz varsa size donanım cüzdanı olarak Ledger önerebilirim. Başlangıç için aşağıda rehberlerini hazırladığım soğuk cüzdanlardan birini de tercih edebilirsiniz. Açık kaynak kodlu olması, defi araçları sunması ve ($50.000-$1M) vasi koruma sistemi ile Argent wallet benim tercihimdir. (Ekstra belirtmeliyim ki her ethereum cüzdanı aynı değildir. Mesela Argent bir akıllı sözleşme olduğundan kullanmadan önce aktifleştirmek için bir fee (ücret) talep eder, Metamask’ta bu ücret yoktur. Ama her ikisinde de token veya coin sahibi sizsinizdir.) Aşağıdaki rehberlerden kurulum ve kullanımını öğrenebilirsiniz. Ama unutmayın ki burada tek kontrol sahibi sizsiniz. Kelimelerinizi ve şifrelerinizi asla unutmayın.
Lido Finance ile Ethereum Stake
Lido Finance, Ethereum 2.0’ın Beacon Zinciri üzerine inşa edilmiş bir platformdur. Kullanıcılar, ETH’yi kilitlemeden stake ile ödüllendirilir ve kullanabilecekleri stETH tokeninde 1:1 alırlar. Dilerlerse bu stETHleri ile farklı defi araçlarında getiri sağlayabilirler. Projenin tokeni olan Lido DAO Token (LDO) , sahiplerinin teklifler ve Lido içinde ücret parametreleri için izin veren bir yönetişim tokenidir.
Lido Finance Kullanımı
Lido.fi resmi sitesine gidin ve Stake Now butonuna tıklayarak ilgili coinlerin sıralandığı alana gelin. Solana, Polygon, Polkadot, Kusama gibi coinlerinde staking işlemini yapabileceğiniz platformda biz Ethereum seçip Stake Now diyoruz. Açılan pencerede yukarıda verdiğim bağlantılardaki güvenilir web 3.0 cüzdanımızdan birini bağlayıp elimizde bulunan Ethereumları yatırıyoruz ve karşılığında aynı miktara denk stETH alıyoruz. Tabi bunun için önce borsalardan aldığınız ethereumlarınızı kendi özel cüzdanınıza çekmeniz gerekmekte. Daha sonra bu stETHleri cüzdanımızda tutarak yıllık %5 pay ETH gelir elde edebilirsiniz. Ve üstelik LDO token kazanabilirsiniz.
Dilerseniz daha fazla kazanç için stETHleri Wrap bölümünden wstETH yapıp yine hem stETHlerini hem wstEtHlerinizi farklı dApplerde (Curve, Uniswap) poollara teminat gösterip likidite ekleyerek gelirinizi artırabilirsiniz.
Roket Pool ile Ethereum Stake
Rocket Pool, gerçekten merkezi olmayan ilk Ethereum staking havuzudur. İlk olarak 2016’nın sonlarında Vitalik tarafından piyasaya sürülen Mauve Paper kullanılarak tasarlandı. DeFi için daha iyi ve vergi raporlaması için daha iyi olan yeniden yatırma yerine, artan bir döviz kuru kullanılır. Bu yüzden gelir fiyata sürekli eklendiğinden (ETH≠rETH) rETH fiyatı ETH fiyatına göre daha çok yükselir.
Açık kaynaklı, denetlenmiş akıllı sözleşmeler, fonların hiçbir zaman node operatörlerinin gözetiminde olmamasını sağlar. Özel düğüm yazılımıyla, herhangi bir kullanıcı/işletme/grup ağıda bir düğüm çalıştırabilir, kendi ETH’lerini ücretsiz olarak stake edebilir ve daha yüksek getiri elde edebilir.
ETH yatıran staker’lar için kötü düğümlerden kaynaklanan kayıplar, herhangi bir kullanıcı üzerindeki etkileri en aza indirmek için tüm ağda sosyalleştirilir. Bu sayede olası bir kayıp kayıp minimize edilir. Ağ yedekliliği ve ademi merkeziyetçilik, Rocket Pool ağının temel direkleridir. Bu teknik kullanılarak olası sorunlar ve etkileri en aza indirilir.
Rocket Pool Kullanımı
Rockett Pool resmi sitesini kullanabileceğiniz gibi Uniswap gibi AMM veya dAppler aracılığıyla da sisteme dahil olabilirsiniz. Yapmanız gereken tek şey Ethereumlarınız ile rETH’yi takaslamak. rETH cüzdanınızda durduğu sürece oluşturulan gelir fiyatın içine ekleneceğinden başka bir eylemde bulunmanıza gerek yok.
Dilerseniz yine Lido gibi rETHlerinizi farklı dApplerde (Curve, Uniswap) poollara teminat gösterip ekleyerek gelirinizi artırabilirsiniz.
Interest Compounding ETH Index (icETH)
Kaldıraçlı bir ETH staking endeksi olan icETH’yi yine Rocket Pool gibi dilerseniz kendi web sitesi üzerinden dilersenizde Uniswap gibi AMM’ler üzerinden swaplayarak ya da direkt Argent Wallet içinde sisteme dahil olabilirsiniz. Detaylı bilgi için Blockchain ETFlerine Yatırım yazımdaki Interest Compounding ETH Index (icETH) bölümünü okuyabilirsiniz.
Diversified Staked ETH Index (dsETH)
Tıpkı Interest Compounding ETH Index (icETH) gibi bir endeks coinidir. Tek farkı kaldıraç sistemi yoktur ve sadece ETH staking yapılabilen rETH, wstETH, sETH2 tokenlarını eşit şekilde barındırarak 3 ayrı ETH stake yöntemine sizin yerinize ETHleriniz yatırarak düşük gas fee ile sizi Ethereum staking pastasından 3 katmanlı bir dilim pasta almanızı sağlar.
dsETH’yi yine Rocket Pool gibi dilerseniz kendi web sitesi üzerinden dilersenizde Uniswap gibi AMM’ler üzerinden swaplayarak ya da direkt Argent Wallet içinde sisteme dahil olabilirsiniz. Detaylı bilgi için Blockchain ETFlerine Yatırım yazımdaki Diversified Staked ETH Index (dsETH) bölümünü okuyabilirsiniz.
Elbette bu yöntemlerin hepsi Ethereum ağını güçlendirirken bu güce destek olanlara ödül olarak verilmekteyken, likidite sağlayarakta Ethereum kazanabileceğiniz yöntemler vardır.
1- GMX merkeziyetsiz borsasına likidite ekleyerek GLP tokenı sayesinde Ethereum kazan
2- Looksrare Coin Stake Ederek Ethereum Kazan!
Sizde buradaki farklı Ethereum stake modellerinden beğendiğiniz yönteme dahil olarak Ethereum’un daha merkeziyetsiz olmasına destek olurken, boşta duran Ethereumlarınız ile pasif gelir kazanabilirsiniz. Hisse senedinde temettü almak gibi düşünün.
