Bireysel emeklilik sistemi (BES) size, aktif çalışma döneminizdeki hayat standartlarınızı emeklilikte de devam ettirmeniz için bugünden düzenli birikim yapma imkânı sağlayan ve devlet katkısıyla desteklenen özel tasarruf modelidir.
Bireysel Emeklilik Sistemi, rahat bir emeklilik dönemi için bireylerin çalışma yaşamları süresince birikim yapmasını sağlayan, Sosyal Güvenlik Sisteminin tamamlayıcısı olarak emeklilik gelirine ek gelir sağlayan özel emeklilik sistemidir.
Bu sayede bağ-kur, ssk gibi sistemlere ek ikinci bir emeklilik hakkı elde eder, emeklilik dönemlerinizde de aktif çalışma döneminizdeki yaşam standardınızı koruyabilirsiniz.
Bireysel Emeklilik Sistemi, emeklilik döneminizde kullanmanıza yönelik bireysel tasarruflarınız için avantajlı ve çeşitli seçenekler sunar. Birikimleriniz risk tercihleriniz doğrultusunda sizin seçtiğiniz planlar dahilinde yine sizin seçtiğiniz fonlara yönlendirilir. Fonlar uzmanlar tarafından yönetilir.
Sistemin İşleyişi
- BES, birikimlerin toplanması, değerlendirilmesi ve kişiye toplu para ya da maaş ödenmesi esasına dayanmaktadır.
- Bireysel emeklilik hesabınıza yaptığınız katkı payı ödemeleriniz sizin seçtiniz emeklilik yatırım fonlarında değerlendirilir.
- 10 yıl boyunca sistemde kalmanız ve 56 yaşını doldurmanız halinde emekliliğe hak kazanırsınız.
- Emeklilik hakkını elde ettiğinizde emeklilik hesabınızdaki birikimlerinizi toplu olarak veya belirli bir program çerçevesinde alabileceğiniz gibi yaptıracağınız yıllık gelir sigortası ile ömür boyu veya belirli süreler için düzenli olarak emekli maaşı alabilirsiniz.
- Bireysel emeklilik sisteminde 1 Ocak 2013’ten itibaren başka hiçbir yatırım aracında olmayan devlet katkısı uygulaması başladı. Sisteme yatırdığınız her katkı payı tutarının %25’i kadar ek bir tutar sözleşmenize bağlı devlet katkısı hesabınızda biriktirildi. 22 Ocak 2022 tarih ve 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “7351 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile birlikte %25 olan devlet katkı payı oranı %30 olarak uygulanmaktadır. Bu miktarın devamlılığı için sistem yeterliliklerinden çıkmadan sürdürmeniz gerekmektedir.
Emeklilik Ne Zaman?
10 yıl boyunca BES içerisinde kalıp ya da 56 yaşını doldurduğunuz zaman, BES müşterisiyseniz Emekliliğe hak kazanmış olursunuz. Bildiğiniz gibi Sosyal Güvenlik Sistemi’nde yaşınız ve süreniz dolduğunda dilerseniz emekli olur; dilerseniz de çalışmaya devam edersiniz. Bireysel Emeklilik Sistemi’nde de dilerseniz 10 yılı ya da 56 yaşını doldurmanıza rağmen birikim yapmaya devam edebilir ve istediğiniz zaman bireysel emekli olabilirsiniz.
Emeklilik Şartları Nelerdir?
56 yaşını tamamlayan ve BES’te minimum kalma süresi 10 yıl olan kişiler, bireysel emekli olmaya hak kazanır. Emekli olmaya karar verdiğiniz ve başvurunuzu yaptığınız zaman, o güne kadar yaptığınız birikim hesaplanır. Birikiminiz; ödediğiniz katkı paylarına, devlet katkısına ve fonlarınızın getirilerine göre değişiklik gösterir. Sistemde kaldığınız süre ve tercih ettiğiniz fon dağılımı fon getirilerinizi etkiler. Ödemeler ise iki şekilde yapılabilir. BES tasarruflarınızı, 2 seçenekle geri alabilirsiniz:
- 1) Bireysel Emeklilik Toplu Ödemesi
Hesaplanan birikiminiz tıpkı Emekli Sandığı ya da Sosyal Sigortalar Kurumu’nda emekli olurken verilen kıdem tazminatına benzer bir şekilde hesabınıza yatırılır. - 2) Bireysel Emeklilik Maaş Ödemesi
Belirli periyotlar içerisinde maaş usulü olarak birikimlerinizi almanız mümkün. Birikiminizi aylık, 3 aylık, 6 aylık ya da yıllık periyotlar ile alabilirsiniz. Ödeme periyotlarını yılda 2 kere değiştirme hakkınız olduğunu da unutmamalısınız. Yani 3 aylık ödeme almaya karar verdikten sonra ödeme planınızı yıl içerisinde aylık ya da 6 aylık olarak güncelleyebilirsiniz.
BES Ödemeleriniz İle İlgili Bilmeniz Gereken Bazı Detaylar
BES ödemelerini kredi kartı ile da yapabilirsiniz. Kredi kartı ile yaptığınız BES ödemelerindeki blokaj süreleri bankalarla yapılan anlaşmalara göre değişiklik göstermektedir.
Hangi banka hangi emeklilik şirketi ile çalışıyor?
Vakıf, Ziraat, Halkbank = Türkiye Hayat Emeklilik
Garanti = Garanti Emeklilik
Akbank = Agesa Emeklilik
İş Bankası = Anadolu Hayat Emeklilik
YapıKredi = Allianz Yaşam Emeklilik
Qnb = Qnb Sigorta Emeklilik
KuveytTürk = Katılım Emeklilik
Denizbank = Metlife Emeklilik
Ing = NNhayat Emeklilik
Bu neden önemli; Vadesiz hesabınız olan bir bankanın anlaşmalı emeklilik şirketinden BES baslatırsanız katkı payı ödemelerinde kredi kartıyla ödemek zorunda kalmazsınız paraniz direkt BES sözleşmenize geçer.
Emeklilik Dönemi İle İlgili Bilmeniz Gereken Bazı Detaylar
Birikimlerinizi belirli periyotlar ile geri almaya başladıktan sonra Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) hesabınıza katkı payı ödemeniz mümkün değil. Öte yandan birikimlerinizin tamamını dilediğiniz an çekebilirsiniz. Aylık ya da farklı bir periyot ile ödemeleri almaya başladıktan sonra da yatırım araçlarında birikiminizi değerlendirebilirsiniz. Böylece hem var olan birikiminizi maaş olarak alır hem de kalan tutar ile yatırım yapmaya devam edersiniz.
Bireysel Emeklilik Gelir Planları ile emekliliğe hak kazandıktan sonra belirlenmiş bir süre içerisinde geri ödeme alabilir ya da ara ödemelerden yararlanabilirsiniz. Planlar, emeklilik hayallerinize ve beklentilerinize göre şekillendirilir. Maaşınız geri ödenirken gelir planınız içerisinde yer alan bazı kriterlere ve sizin taleplerinize göre artış ya da azalış gösterir.
1 Ocak 2024’ten itibaren geçerli olan uygulamada Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) katılımcıları sözleşmelerini bankalara teminat olarak gösterecek, bankalardan uygun faiz ve şartlarda kredi kullanabilecek.
Geç Kaldım Mı? Emekliliğe 10 Kala
Olağanüstü dönemlerde devlet, TL varlıklara özendirme amacıyla birçok TL enstrümanından stopaj gibi vergileri kaldırdı, ancak bu avantajların çoğu 2024’te geri dönecek. Vergi avantajları ve devlet katkısı, sistem kurulduğunda en çok parayı yatıranlara yönelikti, ancak devlet kötüye kullanımı önlemek için katkıları belirli limitlerle sınırladı. Bu nedenle, yatırımınızı artırarak avantajlardan daha fazla yararlanmak mümkün. Emeklilik için 56 yaş sınırı ve +10 yıl şartı bulunuyor. 200-500 bin lira birikiminiz varsa, 140 bin TL yatırarak sistemden faydalanabilirsiniz, ancak zenginler için avantajlar sınırlıdır.
Peki 20’ler 30’lar geçti birikimim var ama geç mi kaldım sorusu akla geliyorsa bir güzel haberim var. Sistemden en yüksek getiri için: 46 yaşında başlamalı (Devlet katkısının elinize en kısa sürede maksimum verimlilikte alabilmek için en doğru başlangıç yaşı) 46 yaşında başlayarak 10 yıl sonra 56 yaşında bes emeklisi olursunuz ama az para birikeceğinden kenarda olan birikiminizle yatırabileceğiniz maksimum parayı (12 brüt asgari ücret yatırmalı) yatırarak ve dolar bazlı getirisi olan bir fon seçerekte maksimum devlet katkısı ve bileşik getiri alırsınız.
Bu yazıyı beğendiyseniz Bireysel Emeklilik Sistemi Rehberi yazıma göz atmayı unutmayın.
